![](/media/lib/572/n-dunejaskinia-86e4bf9d5978dbc04e524fdae4e3814b.jpg)
Potężne jaskinie dla eksperymentu DUNE już gotowe
5 lutego 2024, 08:58Robotnicy zakończyli kopanie wielkich podziemnych jaskiń, w których w przyszłości zostaną zbudowane olbrzymie wykrywacze cząstek Deep Underground Neutrino Experiment (DUNE). To międzynarodowy projekt, w którym udział bierze też Polska. Nasz kraj bierze udział w rozbudowie kompleksu akceleratorowego w Fermilab. PIP-II, urządzenie zdolne do generowania wiązek protonów o mocy przekraczającej 1 megawat, będzie najpotężniejszym na świecie źródłem neutrin. Jego najważniejszym zadaniem będzie dostarczanie neutrin dla Deep Underground Neutrino Experiment.
![](/media/lib/584/n-starlink-c7a28e9a04a551dec35894032e7d7066.jpg)
Firmie SpaceX po raz pierwszy nie udało się umieścić satelitów Starlink na orbicie
15 lipca 2024, 10:49Po raz pierwszy doszło do nieudanego wystrzelenia satelitów z konstelacji Starlink. W wyniku awarii satelity znalazły się na bardzo niskiej orbicie i wkrótce spłoną w atmosferze. Firma SpaceX zapewnia, że nie stanowią one zagrożenia. Pierwsze Starlinki trafiły na orbitę w 2019 roku. Obecnie konstelacja składa się z ponad 6000 niewielkich satelitów znajdujących się na niskiej orbicie okołoziemskiej (LEO).
![](/media/lib/599/n-kaldera-wulkanu-zawaryckiego-2255f5d1c0b2c35d4bca046e226f116e.jpg)
Po 200 latach udało się odnaleźć wulkan, który wywołał zmiany klimatu w 1831 roku
10 stycznia 2025, 08:32W 1831 roku wielka erupcja wulkaniczna doprowadziła do globalnego spadku temperatur, zmniejszenia plonów i głodu. Felix Mendelssohn, który latem podróżował przez Alpy, pisał, że jest zimno jak w zimie, a na najbliższych wzgórzach leży głęboki śnieg. Erupcja z 1831 roku pozostawała najbardziej tajemniczą z niedawnych erupcji wulkanicznych. Wiadomo, że zaburzenia pogodowe, spadek temperatury i głód spowodował wulkan. Nie było jednak wiadomo, który. Do teraz.
Chińczycy zbudują olbrzymi radioteleskop
22 listopada 2006, 16:26Chiny rozpoczęły prace przygotowawcze, których wynikiem ma być rozpoczęcie budowy największego radioteleskopu na świecie. Obecny rekordzista, radioteleskop w Arecibo, któremu zresztą grozi zamknięcie, ma 305 metrów średnicy.
![](/media/lib/6/1176814535_448901-b7760cfa3c3eb053a37557bf241cda07.jpeg)
Lądy nieznane dalej istnieją
17 kwietnia 2007, 12:42Po wywołanym ociepleniem klimatu stopnieniu mas lodu za kręgiem polarnym odkryto nową wyspę. Skalny masyw nazwano w związku z przyczyną jego powstania Wyspą Ocieplenia. Jak donosi The Sun, nieznany dotąd skrawek ziemi leży 644 km na północ od kręgu polarnego we wschodniej Grenlandii.
![Hipparcos, © NASA](/media/lib/16/1191504448_965473-8525a8a184d374befd3edc4866016a7d.jpeg)
Dokładniejszy katalog kosmosu
4 października 2007, 13:26Dr Floor van Leeuwen, astronom z Cambridge, przez 10 lat pracował nad aktualizacją danych zebranych w latach 90. przez satelitę Hipparcos. W ten sposób powstał najdokładniejszy katalog odległości dzielących nas od ponad 100 tysięcy gwiazd.
![Tablica z pismem klinowym z kolekcji Kirkora Minassiana (Biblioteka Kongresu USA)](/media/lib/25/1206969528_571263-b6f5359063dbe3af5d653d22babca759.jpeg)
Starożytna tablica wyjaśnia zagadkę astronomiczną
31 marca 2008, 13:15Geologów od dawna zastanawiało ukształtowanie terenu w pobliżu miejscowości Köfels w austriackich Alpach. Nie potrafili jednak udowodnić, że spadła tam asteroida. Alan Bond, dyrektor Reaction Engines, i Mark Hempsell, wykładowca astronautyki z Uniwersytetu w Bristolu, odcyfrowali ostatnio znaki pokrywające tajemniczy gliniany dysk, znaleziony 150 lat temu w ruinach pałacu królewskiego Niniwie przez wiktoriańskiego archeologa Austena Henry'ego Layarda.
![](/media/lib/34/krowy-na-pastwisku-a11c0d03d8cea4bce0a88e06964a5a6a.jpg)
Krowa zamiast kompasu
26 sierpnia 2008, 09:50Krowy kojarzą nam się z wieloma rzeczami, m.in. mlekiem, łatami i spokojnym usposobieniem. Nikt jednak do tej pory nie zauważył, że działają jak miniaturowe magnesy. Zawsze ustawiają się w linii północ-południe (Proceedings of the National Academy of Sciences).
![](/media/lib/43/szlam-523f3a3ed0a52e8eece3433b7d2a6cfa.jpg)
Złoty interes
2 lutego 2009, 11:52Jak pokazuje przykład oczyszczalni ścieków z prefektury Nagano, złoto można wydobywać nie tylko z ukrytych w ziemi złóż, ale także (i to w całkiem pokaźnych ilościach) ze spopielonego szlamu.
![Przedstawiciel gatunku Pisaster ochraceus](/media/lib/49/137984718_05ae37074a_o-a5dbc0da374b860f3b0797d000d40798.jpg)
Rozgwiazda, co klimatowi się nie kłania
2 czerwca 2009, 22:07Zdaniem wielu biologów, jeżeli dojdzie do zmian klimatycznych prowadzących do ocieplenia oceanów, rozgwiazdy mogą stać się pierwszymi ofiarami tego procesu. Badania nad jednym z gatunków sugerują jednak, że przykry los tych charakterystycznych szkarłupni nie jest przesądzony.